Typy osteoporozy

Osteoporoza powstaje w wyniku zaburzeń metabolizmu kości, co powodowane jest różnymi czynnikami. Z tego względu osteoporozę dzieli się na inwolucyjną (inaczej pierwotną) i wtórną. Formę pierwotną dzieli się na dwa typy:

1. Pierwszy typ najczęściej obserwuje się u kobiet w okresie pomenopauzalnym, gdy występuje niedobór estrogenów mających wpływ na proces wapnienia tkanki kostnej. 17-beta-estradiol odpowiada między innymi za prawidłowy metabolizm wapnia i fosforu co wpływa na formowanie się mineralnego szkieletu kośćca. Co to w praktyce oznacza? Z wiekiem ilość estrogenów spada i spada też ilość produkowanej witaminy D, co skutkuje zmniejszonym wchłanianiem wapnia. A to z kolei prowadzi do zmniejszonej gęstości kości.
2. Typ drugi związany jest z zaawansowanym wiekiem- dochodzi wtedy do zmniejszenia powierzchni, która może wchłaniać w jelitach mikro i makroskładniki oraz do zmniejszonego wydzielania soków trawiennych. A to przekłada się na gorsze wchłanianie między innymi wapnia z przyjmowanego posiłku.

W przypadku osteoporozy wtórnej wpływ na jej pojawienie się mają choroby współistniejące, tryb życia, stosowane leki. Osteoporoza polekowa może się pojawić np. w wyniku przewlekłego przyjmowania inhibitorów pompy protonowej (IPP) stosowanych w trakcie leczenia np. choroby wrzodowej. Taki efekt mogą tez dawać przewlekle stosowane glikokortykosteroidy.

Jakie są inne przyczyny osteoporozy wtórnej?

• nadmierne spożywanie soli
• palenie papierosów
• zbyt duże spożywanie alkoholu
• brak aktywności fizycznej
• zbyt duża masa ciała
• niedoborowa dieta, szczególnie w produkty zawierające wapń i fosfor

Badanie gęstości kości można łatwo i bezboleśnie sprawdzić za pomocą densytometrii. Każda kobieta po menopauzie powinna obowiązkowo i regularnie zgłaszać się na takie badanie, nawet jeśli lekarz o tym nie przypomina- to w naszym interesie leży stan naszego układu kostnego.

Jak wiadomo lepiej jest zapobiegać niż leczyć, więc jakie kroki należy podjąć, żeby cieszyć się mocnymi i zdrowymi kośćmi?

Przez sport do zdrowych kości

Aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na ograniczenie pojawienia się wielu chorób i w tym przypadku również nie jest inaczej. Naukowcy wykazali, że aktywność już od najmłodszych lat chroni przed pojawieniem się osteopenii uznawanej przez lekarzy za wstęp do osteoporozy. W dojrzałym wieku aktywność fizyczna także wpływa pozytywnie na gęstość mineralną kości oraz na sprawność mięśni podtrzymujących szkielet.

Wapń i witamina D w służbie zdrowemu szkieletowi

Wapń to podstawowy element budulcowy kości, zębów oraz paznokci. Nie może więc zabraknąć tej podstawowej „cegiełki” w budowie naszego szkieletu, a dostarczymy go w codziennej diecie z:

• mlekiem i jego przetworami
• kapustą
• brokułami
• otrębami
• roślinami strączkowymi
• sezamem
• orzechami
• wzbogacanymi napojami roślinnymi

Warto też pamiętać, że witamina D wspomaga wchłanianie wapnia w jelicie i utrzymuje równowagę w gospodarce wapniowo- fosforanowej. Niedobór witaminy D może przyczyniać się do nadczynności przytarczyc, co z kolei wpływa na zwiększenie resorpcji wapnia z kości.

Fosfor w diecie

W dzisiejszych czasach większą uwagę należy poświęcić nadmiarowi fosforu w diecie niż jego niedoborowi, który to występuje dość rzadko. W profilaktyce osteoporozy zaleca się, żeby stosunek fosforu do wapnia wynosił 1:1 i z tego powodu należy ograniczyć żywność wysoko przetworzoną.

Prawidłowo zbilansowana dieta oraz ruch mają ogromne znaczenie w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, w tym także osteoporozy. Jest to jedno ze schorzeń, w przypadku którego mamy realny wpływ na jego pojawienie się lub odsunięcie tego w czasie, więc nie odkładajmy walki o zdrowie na później.