Menu Zamknij
fizjologia 4
HORMONY A APETYT 2

Insulina
Produkowana przez wysepki Langerhansa trzustki. Poziom insuliny wzrasta w odpowiedzi na wzrost stężenia glukozy we krwi. Pokonuje barierę krew-mózg, hamuje wydzielania neuropeptydu Y i białka Agouti dając odczucie sytości. Długotrwały wysoki poziom insuliny skutkuje zaburzeniem, w którym tkanki organizmu stają się oporne na działanie tego hormonu. Insulinooporność pojawia się częściej u osób otyłych i prowadzi do cukrzycy typu 2.

Grelina
Powszechnie znana jako hormon głodu. Produkowana jest głównie przez komórki błony śluzowej żołądka bezpośrednio do naczyń krwionośnych, skąd wędruje do mózgu. Wzmaga wydzielanie kwasu solnego, uwalnianie gastryny i przyśpiesza motorykę żołądka i jelit. Stężenie greliny rośnie wraz z czasem jaki upłynął od ostatniego posiłku. Powoduje narastający głód, pobudza do spożywania pokarmu i sprawia, że produkty wysokokaloryczne są dla nas atrakcyjniejsze. Po posiłku poziom greliny spada, najbardziej po tych bogatych w węglowodany. Jednakże u osób otyłych i mających problemy ze snem mechanizm nie działa prawidłowo. Dodatkowo wzrost tego hormonu obserwuje się po stosowaniu diety redukcyjnej co między innymi jest przyczyną efektu jo-jo. Zauważono również, że alkohol, palenie papierosów oraz stres pobudzają wydzielanie greliny. Zmniejsza je za to aktywność fizyczna.

Leptyna
Hormon sytości hamujący odczucie głodu i przyspieszający przemianę materii. Informuje mózg o poziomie zapasu energii w organizmie w postaci tkanki tłuszczowej, przez którą jest produkowany po posiłku. Uwalnianie leptyny wzrasta wraz ze wzrostem ilości tkanki tłuszczowej. Jednakże dochodzi do uodpornienia się mózgu na jej działanie, które nazywane jest leptynoopornością. Prowadzi to do nasilenia łaknienia i błędnego koła otyłości. Problemy ze snem zmniejszają wrażliwość na leptynę, pomaga natomiast aktywność fizyczna, wysypianie się oraz wyższe spożycie błonnika i wody.